20 χρόνια από την εξέγερση των Ζαπατίστας:

Στα τέλη του 1993, η Ιστορία είχε τελειώσει για τους αφέντες αυτού του κόσμου. Τα συντρίμμια του Τείχους, είχαν γίνει τουριστικό αξιοθέατο, η ζεστή αγκαλιά της ελεύθερης αγοράς χώραγε όλο τον κόσμο πλέον. Δέκα «τρελοί» –νοσταλγοί του παλιού κόσμου - στην Κούβα, δεν ενοχλούσαν κανένα. Όλα πήγαιναν ρολόι.

Την Πρωτοχρονιά του 1994, οι μητροπόλεις του πλανήτη φώτισαν για να υποδεχθούν το νέο έτος. Το Μεξικό ετοιμαζόταν σε συνεργασία με τις ΗΠΑ να ενεργοποιήσει την NAFTA (άλλη μια συμφωνία για την ελευθερία της αγορά). Σε μια γωνιά του κόσμου όμως, η λάμψη ήταν αλλόκοτη.

Στα βουνά της Τσιάπας, δεν στήθηκαν ούτε γιγαντοοθόνες, ούτε εντυπωσιακά countdowns. Δεν άναψαν καν βεγγαλικά. Άναψε μια μονάχα σπίθα. Η σπίθα που θύμισε πως η Ιστορία δεν είχε σταματήσει.

Ο Μάρκος, ο Μόισες, η Ελίζα μαζί με περίπου 3000 συντρόφους τους, κάλυψαν τα πρόσωπα τους, πήραν στα χέρια τους τα ΑΚ-47 και βάδισαν προς την ελευθερία. Κήρυξαν τον πόλεμο ενάντια στο Μεξικανικό Κράτος.

Ο EZLN. Οι Ζαπατίστας. Ένας στρατός χωρίς στρατηγούς. Ένας λαός χωρίς αφέντες. Μια ιστορική ανορθογραφία, που άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην υπόθεση της κοινωνικής χειραφέτησης. Μια στιγμή στον χρόνο που έδειξε πως η δίψα για αξιοπρέπεια και ελευθερία είναι αστείρευτη.

Αυτοί που έκρυψαν τα πρόσωπα τους για να μπορέσουμε να τους δούμε. Αυτοί που με τα λόγια του Μάρκος: «Αντί να υφαίνουν την ιστορία τους με εκτελέσεις, θάνατο και καταστροφή, επιμένουν να ζουν. Και οι πρωτοπορίες του κόσμου τραβάνε τα μαλλιά τους, γιατί μπροστά στο δίλημμα ¨ή θα νικήσουμε ή θα πεθάνουμε¨ αυτοί οι ζαπατίστας ούτε νικούν μα ούτε και πεθαίνουν, ούτε όμως παραδίνονται. Και απεχθάνονται τα μαρτύρια τόσο όσο τη λιποψυχία.» 

20 χρόνια πέρασαν. Μια γενιά ανταρτών έχει μεγαλώσει στα βουνά, αντικρίζοντας κάθε μέρα τα σκυλιά του εθνικού στρατού να παλεύουν δίχως επιτυχία να αφανίσουν την Τσιάπας και τον εξεγερμένο λαό της. Μια γενιά ανθρώπων που έμαθε να βλέπει το χαμόγελο πίσω από την πασαμοντάνια.

Για τον κόσμο της αντίστασης σε κάθε γωνιά της γης, ο αγώνας των Ζαπατίστας ήταν η υπενθύμιση. Είμαστε ακόμα εδώ. Στο Σιάτλ, στην Πράγα, στο Καράκας, στο Πόρτο Αλέγκρε, στη Φλωρεντία, στο Παρίσι, στην Αθήνα, στην Ταξίμ.

20 χρόνια μετά, ο Μάρκος είναι δάσκαλος στη Βενεζουέλα, φοιτητής στη Χιλή, άνεργος στην Αθήνα, μαθητής στη Ρώμη, πρεκάριος στη Μαδρίτη, εξεγερμένος στην Ταξίμ, διαδηλωτής στην Ταχρίρ, κυνηγημένος στην Παλαιστίνη.

Αναδημοσιεύουμε λοιπόν ένα μικρό απόσπασμα από το «ημερολόγιο της αντίστασης» του εξεγερμένου υποδιοικητή Μάρκος (μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε στα Ελληνικά χάρη στην θαυμάσια δουλειά που έκανε η «σπείρα»).

Ένα απόσπασμα που θυμίζει το ξεκίνημα μιας μικρής ομάδας το 1984. Θυμίζει πόσο σημαντικό είναι να μαθαίνεις, να ακούς και να συζητάς. Πρώτα να ακούς και μετά να μιλάς. Θυμίζει πως πήραν την απόφαση εκείνη την πρωτοχρονιά του 1994 να διαλέξουν, όχι ανάμεσα στην ζωή και στον θάνατο, αλλά να μην πεθάνουν στη λήθη. Γιατί η μνήμη έχει σημασία. Θυμίζει την αλληλεγγύη, όχι την φιλανθρωπία γιατί «η λύπηση είναι βρισιά και η ελεημοσύνη χαστούκι».

20 χρόνια μετά, η Τσιάπας είναι ζωντανή και περήφανη. Της χρωστάμε πολλά.

barikat