"Ευρώπη, Θάλασσα και Αλιεία 2014 - 2020"

Σήμερα ο "ΕΥΠΑΛΙΝΟΣ" δημοσιεύει την Εισήγηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Σάμου Αγνής Καλογερή,  «Ευρώπη, Θάλασσα και Αλιεία 2014 - 2020» στην Ημερίδα που διοργάνωσε ο ΣΥΡΙΖΑ Πιερίας με θέμα«Θερμαϊκός η θάλασσά μας» στο Επιμελητήριο Πιερίας στην Κατερίνη την Κυριακή 9 Μαρτίου 2014

Θα προσπαθήσω μέσα στον χρόνο μιας ομιλίας να θίξω ορισμένες πλευρές της εφαρμοσμένης αλιευτικής πολιτικής αλλά και των προτάσεων που επεξεργαζόμαστε σαν κόμμα γι’ αυτόν τον τόσο σημαντικό και κρίσιμο τομέα, του τομέα της αλιείας στα πλαίσια της πρότασής μας για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την έξοδο από την κρίση.

Η αλιευτική πολιτική που ασκείται στην χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια αποτελείται από εθνικές αλλά κυρίως από κοινοτικές διατάξεις είναι η άκριτη εφαρμογή της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής με χρηματοδότηση από τα ταμεία της και με την υλοποίηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων Αλιείας.

Στο πλαίσιο λοιπόν της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής η πατρίδα μας δεν διεκδίκησε να αναγνωριστούν και να παρθούν υπ’ όψιν οι ιδιαιτερότητες της αλιείας στην Μεσόγειο και ειδικότερα στην χώρα μας, ούτε ασκήθηκε ποτέ κριτική στην κατεύθυνση και τους στόχους της.

Για παράδειγμα: μια από τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας είναι η πολυειδή αλιεία – δηλαδή η αλιεία με χρήση εργαλείων που αφορούν πολλά και διαφορετικά είδη ψαριών κατά την διάρκεια του χρόνου.

Έτσι λοιπόν τα κάθετα τεχνικά μέτρα όπως το μάτι του διχτυού (από τα 16 στα 18 και τώρα στα 20 χλμ), η απαγόρευση εργαλείων για συγκεκριμένο χρονικά διάστημα μπορεί να είναι αποτελεσματικά για κάποια είδη αλιευμάτων αλλά μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις για τα υπόλοιπα, με δεδομένο δε ότι η πολιτεία δεν φρόντισε να κάνει ή να αξιοποιήσει μελέτες που να αφορούν τα αποθέματα των αλιευμάτων ξεχωριστά το καθένα αλλά έκανε μελέτες (κι αυτές εν πολλοίς υποκειμενικές) που αφορούν τα εργαλεία αλίευσης.

Για τη συνέχεια κάντε "κλικ" πιο κάτω: 



Ένα δεύτερο σημείο που δεν διεκδίκησε η χώρα μας να αναγνωριστεί είναι το κλειστό της Μεσογειακής λεκάνης και τα αποτελέσματά του.

Η Μεσόγειος είναι αποδέκτης όλων των δραστηριοτήτων της Ν. Ευρώπης της Μ. Ανατολής και της Β. Αφρικής και η περιβαλλοντική επιβάρυνση εξομοιώνεται σε όλο το εύρος της (παράδειγμα: χημικά Συρίας).

Επομένως μια πολιτική που είναι προσανατολισμένη μόνο στην καταπολέμηση της υπεραλίευσης ως του μόνου κακού που ευθύνεται για την μείωση των ιχθυοαποθεμάτων δεν μπορεί να απαντήσει αποτελεσματικά στην ραγδαία υποβάθμιση του θαλάσσιου οικοσυστήματος ούτε να έχει ολοκληρωμένες απαντήσεις.

Ένα τρίτο σημείο που δεν διεκδίκησε η χώρα μας και δεν πήρε μέτρα γι’ αυτό είναι η πρόσβαση σε κοινούς αλιευτικούς πόρους από τρίτες χώρες που δεν έχουν τους ίδιους κανόνες της Αλιευτικής πολιτικής. Είναι γνωστό και εδώ το πρόβλημα που δημιουργείται από σκάφη της Τουρκίας στο Αιγαίο η οποία σύμφωνα με εισήγηση στο τελευταίο Συνέδριο Ιχθυολόγων αφαιρεί τουλάχιστον 40.000 τόνους αλιευμάτων αφού ψαρεύει χωρίς περιορισμούς χρόνου με συνέπειες που δεν μπορούν να υπολογισθούν.

Η Κοινή Αλιευτική Πολιτική λοιπόν μετά από τριάντα χρόνια εφαρμογής δεν κατάφερε να αποτρέψει την κρίση που αντιμετωπίζουν τα ιχθυοαποθέματα και να απαντήσει στην βιωσιμότητα του τομέα της αλιείας, παρά τα περιοριστικά μέτρα και τις πολύπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες γιατί δεν ήταν αυτή η πραγματική κατεύθυνσή της.

Τα Επιχειρησιακά προγράμματα που συντάχθηκαν τόσα χρόνια από την δεκαετία του ’80 ήταν αντιγραφή το ένα του άλλου και τα περισσότερα χρήματα δόθηκαν για την διάλυση των σκαφών κυρίως της παράκτιας και μέσης αλιείας. (Μήπως αυτός ήταν ο στόχος;). Ακόμα και τα σχέδια για αντικαταστάσεις και εκσυγχρονισμό των σκαφών και του εξοπλισμού με τον περιορισμό της ισχύος των μηχανών (1 προς 1) αύξησαν την πίεση στα αλιευτικά πεδία, δεν διασφάλισαν την αξιοπλοΐα των σκαφών και ανάγκασαν τους ψαράδες να παρανομούν για να είναι ασφαλείς.

Το νομοθετικό πλαίσιο για την αλιεία στην χώρα μας είναι παρωχημένο, αποσπασματικό, αναποτελεσματικό και με αντικρουόμενες διατάξεις.

Ένα παράδειγμα αντικρουόμενων διατάξεων με νόμους δηλαδή που ο ένας ακυρώνει τον άλλον είναι αυτό της απαγόρευση της αλιείας με μηχανότρατα τους καλοκαιρινούς μήνες (μέτρο σωστό για την προστασία των ιχθυοαποθεμάτων) αλλά παράλληλα δίνεται η άδεια αλιείας στα διεθνή όλο τον χρόνο η οποία μάλιστα μέχρι τώρα δινόταν από τις περιφέρειες εξυπηρετώντας μόνο μικροκομματικά και συντεχνιακά συμφέροντα.

Όλο λοιπόν το νομοθετικό πλαίσιο (εθνικό και κοινοτικό) δεν είχε ποτέ του ένα μακροχρόνιο σχεδιασμό, δεν είχε την πολιτική βούληση να προστατέψει το θαλάσσιο οικοσύστημα, την συνέχιση και ανάπτυξη της αλιείας σαν παραγωγικού κλάδου, την προστασία του σημερινού αλλά και του αυριανού μεροκάματου του ψαρά.

Αντίθετα άλλες προτεραιότητες και η εξυπηρέτηση μικροπολιτικών συμφερόντων έκαναν την κατάσταση ακόμα πιο δύσκολη και όξυναν τις διαφορές ανάμεσα στους κλάδους του επαγγελματιών μεταξύ τους αλλά και με τους ερασιτέχνες. (Παράδειγμα η απαγόρευση του μπακαλιάρου τον Φεβρουάριο από παράκτιους).

Αυτό το νομοθετικό πλαίσιο δεν έγινε ποτέ με την συμμετοχή και την συναίνεση των τοπικών κοινωνιών και φορέων.

Δεν έγινε ποτέ συνεχόμενη συλλογή επιστημονικών και άλλων δεδομένων που να αφορούν τόσο τα ιχθυοαποθέματα όσο και οικονομικά και κοινωνικά στοιχεία.

Παράδειγμα το Εθνικό Πρόγραμμα Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων το οποίο συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε. υλοποιήθηκε μόνο το 2006, 2008 και ένα μέρος του στο τέλος του 2013, για όλες τις υπόλοιπες χρονιές δεν υπάρχουν καν δεδομένα.

Δεν έγινε ποτέ ένας συνολικός Χωροταξικός Σχεδιασμός του θαλάσσιου χώρου. Έγινε χωροταξικό σχέδιο των υδατοκαλλιεργειών από τους υδατοκαλλιεργητές, Χωροταξικό Σχέδιο Τουρισμού από τον ΣΕΤΕ κλπ αλλά ποτέ ένα συνολικό σχέδιο. Δεν υπήρξε προτεραιότητα για την σωστή παρακολούθηση και αστυνόμευση της παράνομης αλιείας και των συνεπειών της.

Επειδή για μας ο τομέας της αλιείας αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό κομμάτι στην πρωτογενή παραγωγή, επειδή προσφέρει προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, επειδή απασχολεί ένα σημαντικό αριθμό εργαζομένων και επειδή πρέπει να διασφαλίσουμε την διατροφική επάρκεια του λαού μας μέσα σε ένα υγιές θαλάσσιο οικοσύστημα.

Επειδή τέλος πρέπει να εξασφαλιστεί η συνέχεια και η ανάπτυξη των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών θα πρέπει ένα νέο σχέδιο για την αλιεία να γίνει πράξη.

Ένα σχέδιο που θα στηρίζεται:

1. Στην προώθηση ενός συνολικού Εθνικού Θαλάσσιου Χωροταξικού σχεδιασμού με γνώμονα την αειφορία και την προστασία του περιβάλλοντος.

2. Στην εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων με σωστή και αντικειμενική αξιοποίηση των δεδομένων που θα προκύπτουν.

3. Στον καθορισμό Προστατευόμενων Θαλάσσιων Περιοχών που θα λειτουργούν ως καταφύγια, χώροι αναπαραγωγής και νηπιοτροφία ψαριών και σαφώς στον καθορισμό και περιμετρικής ζώνης και ελέγχου.

4. Στην συμμετοχή και συμφωνία όλων των κλάδων αλλά και των τοπικών κοινωνιών.

5. Στην ανάπτυξη των παράκτιων και νησιωτικών κοινοτήτων με την διατήρηση των θέσεων εργασίας αλλά και την δημιουργία νέων.

6. Στην εξυγίανση του δικτύου διακίνησης και πώληση των αλιευμάτων.

7. Στην στήριξη και ενίσχυση των δομών των υπηρεσιών που αφορούν τον έλεγχο και την παρακολούθηση της αλιευτικής δραστηριότητας, στην καταγραφή των ερασιτεχνικών σκαφών και των ατομικών αδειών αλιείας.

8. Στην ανάπτυξη, εξυγίανση του κλάδου των υδατοκαλλιεργειών ο οποίος όμως πρέπει να μη λειτουργεί ανταγωνιστικά προς την παράκτια αλιεία και να διασφαλίζει την προστασία του περιβάλλοντος.

9. Στην ανάληψη πρωτοβουλιών για διμερείς συμφωνίες της χώρας μας με τρίτες για την αλιεία στα Διεθνή ύδατα και τον έλεγχο των παραβιάσεων, με στόχο τον σεβασμό στο κοινό μας περιβάλλον, στους διεθνείς κανόνες, στην συνθήκη για το Δίκαιο της θάλασσας.

10. Στην κάθετη αυτοτελή οργάνωση του τομέα αλιείας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.