Αιγαίο: Επανέρχεται η Bιντζότρατα

Στα πολυάριθμα προβλήματα που υποβαθμίζουν τις ελληνικές θάλασσες, η κυβέρνηση, μέσα από μια αμφιλεγόμενη υπουργική απόφαση, προσέθεσε άλλο ένα: την επαναφορά της αλιείας με βιντζότρατα. Η αλιεία στην Ελλάδα καλύπτει πολλές χιλιάδες θέσεις εργασίας (άμεσες και έμμεσες) σε ανθρώπους και περιοχές, με ελάχιστες άλλες εναλλακτικές απασχόλησης.

Η Ελλάδα διαθέτει το μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο στην Ευρώπη, με περισσότερα από 16.000 σκάφη. Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζει μια ανησυχητική συρρίκνωση των ιχθυοαποθεμάτων. Είναι λοιπόν, πραγματικά απορίας άξιο, γιατί οι κρατικές αρχές προσπαθούν να εξαντλήσουν τους αλιευτικούς πόρους, συνεχίζοντας να εξυπηρετούν μικροπολιτικές και συμφέροντα, αντί να προσπαθήσουν να διαχειριστούν ότι έχει απομείνει.

Η επαναφορά του αλιευτικού εργαλείου της βιντζότρατας έγινε από μία κυβέρνηση που θεωρείται προοδευτική, αλλά επιλέγει όχι μόνο να μη λαβαίνει προοδευτικές αποφάσεις στον τομέα της αλιείας, αλλά και να εφαρμόζει παρεκκλίσεις στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Οι παρεκκλίσεις αυτές βασίζονται στη σπατάλη δημόσιου χρήματος, για τη σύνταξη αμφιλεγόμενων διαχειριστικών σχεδίων και μελετών.

Ενώ λοιπόν η Ανεξάρτητη Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που ορίστηκε από την Ε.Ε., απέρριψε το διαχειριστικό σχέδιο της βιντζότρατας που υπέβαλλε η Ελληνική Κυβέρνηση, ως ανεπαρκές και ελλιπές, η ΕΕ παρέκαμψε τα πορίσματα της Επιτροπής, αποδεχόμενη την παρέκκλιση που ζήτησε η χώρα μας.

Η βιντζότρατα είναι ένα παρωχημένο, μη-επιλεκτικό εργαλείο, που αλιεύει στα ρηχά παραγωγικά οικοσυστήματα, τα οποία ουσιαστικά αποτελούν τα «νηπιοτροφεία» των ψαριών, τους τόπους δηλαδή όπου πολλά είδη αλιευμάτων αναπαράγονται, γεννιούνται και ζουν τα πρώτα στάδια της ζωής τους. Στα προηγούμενα χρόνια, όποτε και υπήρξε απαγόρευση της αλιείας με βιντζότρατα στα ρηχά νερά, υπήρξε για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό μία ανάκαμψη, ποιοτική και ποσοτική, των αποθεμάτων σε αυτούς τους ψαρότοπους.

Με βάση την εν λόγω υπουργική απόφαση και με την ανοχή της ΕΕ, τα αλιευτικά πεδία που είχαν ανακάμψει ψαρεύονται και πάλι από βιντζότρατες, χωρίς όμως να τηρούνται οι προδιαγραφές της Ε.Ε. για τον έλεγχο και την παρακολούθηση των συγκεκριμένων αλιευτικών δραστηριοτήτων, αλλά και για τη λεπτομερή καταγραφή της αλιευτικής τους παραγωγής.

Παράλληλα όμως έχει προκληθεί μία μεγάλη αναστάτωση στον τομέα της αλιείας τους τελευταίους μήνες, που αποτελεί μία πολύ καλή δικαιολογία να στρέψουμε το βλέμμα και την προσοχή μας μακριά από τις ιδιαίτερα καταστροφικές πρακτικές που αδειάζουν τις θάλασσές μας.

Σε μία χώρα όπου τα θαλάσσια αποθέματα μειώνονται ανησυχητικά χρόνο με το χρόνο και δεν έχουμε πλέον περιθώρια άλλων λαθεμένων χειρισμών, είμαστε πάλι θεατές σε μία ακόμα επικίνδυνη οπισθοδρόμηση. Σε τι εξυπηρετεί λοιπόν η επαναφορά της βιντζότρατας? Ή μάλλον ποιον? Σίγουρα όχι τους θαλάσσιους πόρους και το δημόσιο συμφέρον.

Αναστασία Μήλιου
Διευθύντρια Έρευνας
Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας Αρχιπέλαγος
http://archipelago.gr/