Τους ηγέτες του Δημοκρατικού Στρατού Σάμου συνταγματάρχη Γιάννη Μαλαγάρη στρατιωτικό αρχηγό και αντισυνταγματάρχη Γιάννη Σαλλά πολιτικό επίτροπο, τίμησε η Τομεακή Επιτροπή Σάμου του ΚΚΕ, με εκδήλωση που έγινε στον Δημοτικό κήπο στο Βαθύ, το Σάββατο 2 Αυγούστου 2014.
Η παρουσίαση των δύο ηγετών του ΔΣΣ έγινε με την ανάγνωση αποσπασμάτων επιστολών του Γιάννη Μαλαγάρη και αφηγήσεων συναγωνιστών του Γιάννη Σαλλά, αφού έγινε αρχικά σύντομη αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής και στην δίχρονη δράση (1947-1949) του ΔΣΣ.
«Η δίχρονη πορεία του Δημοκρατικού Στρατού Σάμου, αποτελεί μια λαμπρή σελίδα της πάλης του επαναστατικού κινήματος στη Σάμο αποτελεί μια μοναδική εποποιία στα βουνά της Σάμου, που ξεπέρασε τα όρια της ανθρώπινης αντοχής και απόδοσης.Αντιμετωπίζοντας τρομερές δυσκολίες στον εξοπλισμό και την τροφοδοσία, στηριγμένος όμως στη λαϊκή συμπαράσταση ο Δημοκρατικός Στρατός Σάμου ατσαλώθηκε μέσα στη στέρηση και την κακουχία και εξελίχθηκε μοναδικός παρτιζάνικος στρατός που πολέμησε πραγματικά σαν τάγμα θυσίας.
Χρειάστηκαν να έρθουν στη Σάμο ο στρατάρχης Παπάγος και ο Αμερικανός επικυρίαρχος στρατηγός Βαν Φλιτ για να υποδείξουν στους υφισταμένους τους τα σκληρότερα αντιλαϊκά μέτρα εκφοβισμού του λαού, και να επιβάλλουν μέχρι την εκκένωση των χωριών του Καρβούνη και του Κέρκη, προκειμένου να «στραγγαλίσουν» το αντάρτικο κίνημα.
Οι νεκροί του Δ.Σ. πάνω από 200 και οι τραυματίες πάνω από 700, δείχνουν την άνιση μάχη με 20πλάσιες δυνάμεις καθεστωτικών- που τις είχε καθηλωμένες μέχρι το Μάρτη του 1949- και έχουν αφήσει λαμπρές και στέρεες παρακαταθήκες στο εργατικό και λαϊκό- επαναστατικό κίνημα του νησιού μας.
Σ΄ αυτό τον άθλο του Δημοκρατικού Στρατού Σάμου, μέσα από την αυτοθυσία των μαχητών και μαχητριών του, αναδείχθηκε η στρατιωτικοπολιτική ηγετική φυσιογνωμία των δυό Γιάννηδων όπως τους τραγούδησαν οι συμμαχητές τους. Του Γιάννη Μαλαγάρη και του Γιάννη Σαλά. Σ’ αυτούς τους δύο ηγέτες του λαϊκού – επαναστατικού στρατού είναι αφιερωμένη η αποψινή μας εκδήλωση. Η υπέρτατη θυσία τους σφράγισε μια διαδρομή όπου κυριάρχησαν το ανθρώπινο μεγαλείο, η ανυπέρβλητη αντοχή και αυτοθυσία στις πιο σκληρές δοκιμασίες».
Ο Γιάννης Μαλαγάρης γεννήθηκε το 1908 στους πάνω Αρβανίτες σημερινό Πάνδροσο . Ήταν το πρώτο από τα 4 παιδιά του Αντώνη Μαλαγάρη και της Τερψιχόρης Χατζηδημητρίου. Αποφοίτησε το1924 από το Πυθαγόρειο Γυμνάσιο Σάμου και την ίδια χρονιά μπαίνει στη Σχολή Ευελπίδων απ’ όπου αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός Πυροβολικού το1927.Στη συνέχεια φοίτησε στην Στρατιωτική Αεροπορική Σχολή και πήρε πτυχίο επίκουρου αεροπόρου. Το 1935 μαζί με άλλους αντιβασιλικούς αξιωματικούς κατόπιν προτροπής του Βενιζέλου οργανώνουν κίνημα αντιδρώντας στις αποστρατεύσεις βενιζελικών αξιωματικών και στην επαναφορά του Βασιλιά. Το κίνημα απέτυχε και οι πρωτεργάτες οδηγούνται στο Στρατοδικείο Ο Γ. Μαλαγάρης καθαιρείται και καταδικάζεται σε ισόβια.
Με τη κήρυξη του πολέμου κατατάσσεται ως έφεδρος αξιωματικός και πολεμά στην Αλβανία. Με την κατάρρευση του Μετώπου και την Ιταλογερμανική Κατοχή το 1943 φεύγει στη Μέση Ανατολή όπου κατατάσεται στον ελληνικό στρατό Παίρνει μέρος στην Αντιφασιστική Στρατιωτική Οργάνωση την ηρωϊκή ΑΣΟ και συνεργάζεται με τον πολιτικό καθοδηγητή της τον Γιάννη Σαλλά. Συλλαμβάνεται και παραπέμπεται ως πρωταίτιος του αγώνα για να μην γίνουν τα στρατευμένα παιδιά πραιτωριανοί της μεταπολεμικής Βασιλοφασιστικής διακυβέρνησης που προετοίμαζαν οι Άγγλοι με τους αστούς πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες, δικάζεται και καταδικάζεται με άλλους αξιωματικούς και οπλίτες σε θάνατο.
Κλείνεται στις φυλακές και τα στρατόπεδα των Εγγλέζων απ’ όπου αποφυλακίζεται και επιστρέφει στη Σάμο το 1946 Το 1947 αποδέχεται πρόταση του Γιάννη Σαλά να αναλάβει την στρατιωτική ηγεσία του δημιουργούμενου Δημοκρατικού Στρατού. Με απόφαση του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Προσωρινής Κυβέρνησης προάγεται σε συνταγματάρχη και ο Γιάννης Σαλάς σε αντισυνταγματάρχη.
Για δύο χρόνια στάθηκε μπροστάρης και πραγματικός ηγέτης του ΔΣΣ παρά τον σοβαρό τραυματισμό του στη μάχη των «Γκιναίων» που του αχρήστευσε το αριστερό του χέρι.
Στις 21 Ιούλη 1949 περικυκλωμένος μαζί με το μέλος του Αρχηγείου Κώστα Γρυδάκη και άλλους συναγωνιστές του, δίνει τέλος στη ζωή του για να μην πέσει στα χέρια του στρατού.
Ο Γιάννης Σαλλάς γεννήθηκε το 1908 στο χωριό Φραντάτο Ικαρίας, Τελείωσε το Γυμνάσιο Ευδήλου Ικαρίας και, στη συνέχεια, φοίτησε στην Εμπορική Σχολή Πειραιά. Υπηρέτησε στο πολεμικό Ναυτικό και όταν απολύθηκε, ήρθε σ’ επαφή με το επαναστατικό κίνημα στον Πειραιά. Μόλις έφτασε στην Ικαρία εντάχθηκε στην κομματική οργάνωση κι ανάπτυξε πλούσια δράση.
Εκτοπίστηκε για ένα χρόνο στη Σίκινο το έτος 1932 κι αμέσως μόλις απολύθηκε, εκλέχθηκε κοινοτικός σύμβουλος του χωριού του Φραντάτο. Συνέχισε τη δράση του και το 1934, απ’ αφορμή ένα ένταλμα της φοροληστείας σε βάρος των φτωχών αγροτών, όταν επιχείρησε να διαφύγει τη σύλληψη, πυροβολήθηκε από αστυνομικούς και τραυματίστηκε στο χέρι.
.JPG)
Το 1936, όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος στην Ισπανία, προσπάθησε να φτάσει εκεί για να καταταγεί στη διεθνή Ταξιαρχία. Τον έπιασαν όμως μέσα στο καράβι και, αντί για την Ισπανία βρέθηκε στην Ακροναυπλία.
Στις φυλακές της Ακροναυπλίας έκανε τρία περίπου χρόνια. Εκεί από τις κακουχίες και τα βάσανα, έκανε συνεχώς αιμοπτύσεις. Ετοιμοθάνατος σχεδόν μεταφέρθηκε στο Σανατόριο Ασβεστοχωρίου της Θεσσαλονίκης, όπου νοσηλεύτηκε μέχρι τις ημέρες της κατάρρευσης του μετώπου το 1941.
Επάνω στη σύγχυση δραπέτευσε και έφτασε, ύστερα από πολλές περιπέτειες στο χωριό του κι από εκεί στις 8.9.1941 έφτασε στη Μέση Ανατολή.
Πρωτοστάτησε μαζί με άλλους αντιφασίστες οπλίτες και αξιωματικούς στην ίδρυση της Αντιφασιστικής Στρατιωτικής Οργάνωσης και αναδείχθηκε σε Γενικό Γραμματέα της Οργάνωσης.
Για την δράση του και την καθοδήγηση του κινήματος κατά των Βασιλοφασιστικών και Αγγλικών επιδιώξεων, συνελήφθη από τους Εγγλέζους καταδικάστηκε και φυλακίστηκε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Με την απελευθέρωσή του επιστρέφει στην Ελλάδα και συμμετέχει με εις΄’ηγησή του στην εκτίμηση του Αντιφασιστικού Αγώνα της Μέσης Ανατολής από την Κ.Ε του ΚΚΕ.
Το 1947 αναλαμβάνει την καθοδήγηση της Περιφερειακής Επιτροπής Σάμου-Ικαρίας-Φούρνων του ΚΚΕ και του Δημοκρατικού Στρατού Σάμου ως πολιτικός επίτροπος.Τον Οκτώβρη του 1949 συλλαμβάνονται μαζί με τον γιατρό του ΔΣΣ Ικαριώτη Σαράντο Καρούτσο στο κρησφύγετό τους στον Κέρκη μετά από προδοσία και δολοφονούνται.
Μετά την δολοφονία των Γιάννη. Σαλλά και Σαράντου Καρούτσου δεν βρίσκονταν πια στα σαμιώτικα βουνά κανένας μαχητής του Δημοκρατικού Στρατού. Τα πτώματά τους μεταφέρθηκαν στην πρωτεύουσα του νησιού, όπου εκτέθηκαν σε δημόσια θέα με κωδωνοκρουσίες και πανηγυρισμούς! Δεν ήταν τυχαία η εντολή της διοίκησης μετά τη σύλληψή τους, που έλεγε: «Μεταφέρατε τα πτώματά τους στην πρωτεύουσα».
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε και χαιρέτησε η γραμματέας της Τομεακής Επιτροπής Ικαρίας του ΚΚΕ Κωστούλα Σεφέρη. Επίσης παραβρέθηκαν δύο από τους επιζώντες μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Σάμου οι Γιάννης Δαδάρος και Αλέξης Παχυμανώλης και από την οικογένεια του Γ. Μαλαγάρη ,ο Μάνος Μαλαγάρης.
Μιλώντας στην εκδήλωση εκ μέρους της Τ.Ε Σάμου η Δήμητρα Παντάπαση μέλος του γραφείου, είπε μεταξύ άλλων:
«Στο πρόσωπό τους (σ.σ οι Γ, Μαλαγάρης και Γ. Σαλλάς) συμπυκνώνουν τις συλλογικές αρετές και χαρακτηριστικά του ανθρώπου της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Του κομμουνιστή που έχει τάξει συνειδητά τον εαυτό του στον αγώνα για το σοσιαλισμό – κομμουνισμό και δεν κάνει πίσω όσες δυσκολίες κι αν συναντήσει γιατί ξέρει με επιστημονική βεβαιότητα οτι ο δρόμος που τραβάει είναι σωστός, οτι ο κόσμος αλλάζει και θα αλλάξει. Υποτάσσει την προσωπικότητα και τη ζωή του στο συλλογικό στόχο και αγώνα όσες θυσίες κι αν απαιτεί αυτός ο δρόμος ακόμη και της ίδιας της ζωής του. Έχουν τα χαρακτηριστικά του συνεπούς ιδεολόγου και αγωνιστή που πρώτα από όλα σέβεται και ακολουθεί αρχές όπως η ενότητα θεωρητικής και πρακτικής δράσης, η συλλογικότητα και ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός που εξασφαλίζει την πιο πλατιά δημοκρατία με τη συνειδητή πειθαρχία ώστε η συλλογική δράση να είναι ενιαία, ανυποχωρητη και γι’ αυτό αποτελεσματική.
Η περίοδος της Εαμικής Αντίστασης και του κατοπινού αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού είναι περίοδος πλούσια για την εξαγωγή συμπερασμάτων χρήσιμων για το σήμερα και το αύριο του εργατικού κινήματος αλλά και του ίδιου του ΚΚΕ καθοδηγητή και αιμοδότη της αντίστασης και της πάλης του λαού μας.
Ακριβώς αυτή του η στάση που πηγάζει από την κοσμοθεωρία του Μαρξισμού – Λενινισμού είναι που κάνει το Κόμμα μας να συνδυάζει τη θεωρία με την καθημερινή δράση, να έχει ενότητα λόγων και έργων, να βλέπει στη μελέτη της ιστορίας όπλα για το σήμερα κι όχι παράθεση γεγονότων. Γι’ αυτό έχουν λυσσάξει οι αστοί και χτυπούν το Κόμμα με κάθε τρόπο. Θέλουν πάση θυσία να μειώσουν να αμαυρώσουν, κι αν είναι δυνατόν, να εξαφανίσουν την προσφορά και την αξία του ΚΚΕ. Ξέρουν καλά πως αυτός είναι ο πραγματικός τους αντίπαλος. Ξέρουν καλά πως η πρωτοπόρα ιδεολογία του ΚΚΕ και της εργατικής τάξης μπορεί να γίνει στα χέρια του οργανωμένου λαϊκού κινήματος όπλο για την ανατροπή της αστικής τάξης και των συμμάχων της.
Οι εκμεταλλευτές, οι παρατρεχάμενοι και οι καλοπληρωμένες πένες τους, χτυπούν την ιδεολογία της ταξικής πάλης, επειδή ακριβώς ανησυχούν για το μέλλον της ταξικής κυριαρχίας τους. Φοβούνται την εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Παίρνουν προληπτικά μέτρα, ώστε να μην μπορέσει η εργατική τάξη να συνειδητοποιήσει την κοινωνική θέση και την ιστορική αποστολή της. Ξέρουν κι οι ίδιοι οτι σε συνθήκες βαθιάς καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης αλλά και πολέμου μπορεί να απειληθεί η εξουσία τους.
Ιδιαίτερη στιγμή στην εκδήλωση ήταν η παρουσίαση του πρωτότυπου της ιδιόχειρης επιστολής του Γ. Μαλαγάρη προς τον συμβολαιογράφο και κοινωνικό παράγοντα του νησιού Νίκο Κυράνη με το οποίο τον καλούσε να ενδιαφερθεί για τις κρατούμενες οικογένειες των μαχητών του ΔΣΣ, που ζούσαν σε άθλιες συνθήκες χωρίς σίτιση σε καπναποθήκες της πόλης. Την επιστολή έφερε στην εκδήλωση ο γιος του Ν. Κυράνη, Γιάννης Κυράνης.
Την παρουσίαση των κειμένων έκαναν οι Στέλιος Γιαννικάκης, Σταύρος Κουτράκης, Κώστας Τζίχας, την επιμέλεια της μουσικής είχε ο Νίκος Καρβούνης, ενώ προβλήθηκε απόσπασμα από την ταινία του Λεωνίδα Βαρδαρού «Ούλοι εμείς εφέντη» που αναφέρεται στις προσπάθειες των κομμουνιστών της Ικαρίας να φυγαδεύσουν τον Γ. Σαλλά από τη Σάμο, την αποτυχία της προσπάθειας και την δολοφονία του όπως την πληροφορήθηκαν οι σύντροφοί του στην Ικαρία.
*** Οι εκδηλώσεις της Τ.Ε Σάμου του ΚΚΕ για τον Δημοκρατικό Στρατό ολοκληρώνονται την Κυριακή 10 Αυγούστου στο κοινοτάφιο μαχητών του ΔΣΣ στη Λέκκα ( στην είσοδο του χωριού).
Σχετικό δημοσίευμά μας: ΕΔΩ...!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου