Ελλάδα: μερικές σκέψεις για τη πρώτη σύγκρουση

Του Θεόδωρου Αγγελόπουλου

Η παρτίδα είναι πλέον σαφής: θα έχει και διάρκεια και θα είναι μεγάλη και με βάθος χρόνου.

Η πρώτη Ευρωπαϊκή μάχη του αντί-νεοφιλελεύθερου μετώπου έκλεισε με μια σημαντική εκτός έδρας ισοπαλία, ένα πολύ καλό αποτέλεσμα λαμβάνοντας υπόψη τις δεδομένες συνθήκες.

Ο Τσίπρας δεν μπορεί να μην γνώριζε ότι μετά την θριαμβευτική νίκη του, η σύγκρουση θα ήταν σκληρότατη.

Εκείνο που έκανε σε αυτές τις 26 ημέρες είναι, ωστόσο, αξιοσημείωτο, μοναδικό: σε λιγότερο από 30 ημέρες ο ΣΥΡΙΖΑ είχε:

· να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού,

· να εκλέξει πρόεδρο Δημοκρατίας

· και την ίδια στιγμή να συγκρούεται σε

μια πολύ δύσκολη αντιπαράθεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχοντας επί της ουσίας όλους αντιθέτους , και με το πιστόλι στον κρόταφο : την απειλή του οικονομικού στραγγαλισμού και την πτώχευση της χώρας.

Με το μέρος του φάνηκε μια ευνοϊκή γεωπολιτική κατάσταση, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να αντιτίθενται σθεναρά σε αποσταθεροποίηση της ζώνης του ευρώ και να ανησυχούν για μια πιθανή διολίσθηση της Ελλάδας προς ανεξέλεγκτες καταστάσεις, σε μια γειτονιά που φλέγεται.

Φυσικά, ο Τσίπρας γνώριζε ότι μπορούσε να υπολογίζει σε μια ευρεία λαϊκή συναίνεση, τόσο στο εσωτερικό όσο και σε άλλες χώρες της ΕΕ. Γνώριζε επίσης ότι μπορούσε να υπολογίζει σε μια βαθειά συμπάθεια ακόμη και τομέων της κοινής γνώμης, που δεν προέρχονται από την αριστερά, κουρασμένοι όμως και αηδιασμένοι από τις αποτυχημένες πολιτικές λιτότητας που επιβάλλονται από τη Γερμανία.

Αλλά η λαϊκή συναίνεση σε ένα τόσο περιορισμένο χρονικό διάστημα δεν είναι τόσο σημαντικό όπλο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ειδικά σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.

Βέβαια , υπήρχε μια ασαφής ως δακρύβρεκτη υποστήριξη από τη Γαλλία και την Ιταλία. Κάτι σαν υπόγειο κανάλι ώστε να μαλακώσουν κάπως ΄΄οι όροι που επιβάλλονταν από την τρόικα΄΄ , χωρίς όμως ποτέ να πάρουν σαφή και ανοιχτή θέση αλλά πάντα με τη γνωστή τους διπλωματία: ΄΄αν τα πράγματα πήγαιναν άσχημα θα έσπαγε τα μούτρα της μόνο η Ελλάδα, αν όμως τα πράγματα πήγαιναν κάπως καλά θα άνοιγε και για τις ίδιες υπερχρεωμένες χώρες η χαραμάδα πολιτικών διαπραγματεύσεων για τη λιτότητα΄΄.

Εν ολίγοις, οι συνήθεις πολιτικές, όπου παίζουν πάντα, με τον κώλο των άλλων να είναι εκτεθειμένος.

Το θετικό είναι ότι το σχέδιο απομόνωσης της Ελλάδας και της κατάρρευσης του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ με την απειλή της χρεοκοπίας και την ανατροπή της κυβέρνησης Τσίπρας απέτυχε.

Φυσικά για να αποκτηθεί χρόνος ο Τσίπρας και ο Βαρουφάκης πρέπει να αποδεχτούν πολλούς συμβιβασμούς: τη συνέχιση του προγράμματος με μια ουσιαστική όμως χαλάρωση των περιορισμών, αλλά χωρίς εκείνη την αυτονομία που απαιτούσαν.

Η Γερμανία (Σόιμπλε- Μέρκελ) δεν θα μπορούσε με κανένα τρόπο να αποδεχτεί την συνολική αποτυχία των οικονομικών πολιτικών της : Έτσι - επίσημα - αυτό παραμένει εντός του πλαισίου που περιγράφεται από την τρόικα των τελευταίων χρόνων.

Θεόδωρος Αγγελόπουλος

Στην ουσία, όμως, η τρόικα υπέστη μια σημαντική πολιτική ήττα: η κυβέρνηση του Τσίπρα έχει υπαγορεύσει πλέον μία νέα πολιτική ατζέντα στην ΕΕ.

Επέβαλε τη συζήτηση σχετικά με τις πολιτικές λιτότητας και έχει ήδη καθιερώσει μια λεξιλογική αρνητική απόκλιση: εξαφανίζονται πλέον οι λέξεις «Τρόικα» και «Μνημόνιο».

Η ελληνική κυβέρνηση έχει δείξει μεγάλο ρεαλισμό: στις δεδομένες συνθήκες, είναι ένα καλό αποτέλεσμα.

Η μάχη συνεχίζεται.